ابو علی سینا یکی از معروفترین دانشمندان ایرانی است که سالها قبل کتابهایش در دانشگاههای اروپایی تدریس می شدند . او فیلسوف ، پزشک، ریاضی دان و منجم بود.
ابو علی سینا در سال 370ه-ق در یکی از توابع بخارا به دنیاآمد. مادرش نام او را حسین گذاشت. ابو علی سینا یا ابن سینا،ملقب به شرف الملک و شیخ الرءیس، از پنج سالگی شروع به درس خواندن کرد. او در بخارا نزد ابوعبدالله ناتلی منطق و پزشکی و ریاضی را فراگرفت. هفده ساله بود که نوح بن منصور سامانی را درمان کرد و با این عمل موجب شد که کتابخانه سلطنتی در اختیارش قرار گیرد. در بیست و دو سالگی پدرش را از دست داد. در همین ایام دولت سامانی رو به انقراض بود و غزنویان بر بخارا دست یافتند. در ان زمان سلطان محمود دانشمندان را به دربار خود فرا می خواند. ابو علی سینا از این امر سر باز زد و به گرگانج رفت و به خدمت خوارزمشاه علی بن مأمون و سپس به خدمت جانشین او مأمون بن محمد پیوست و نزد انان تقرب یافت.
پس از ان که محمود غزنوی بر خوارزم تسلط یافت، او پنهانی خوارزم را ترک گفت و سپس به فسا و ابیورد و طوس و گرگان رفت. در بازگشت از گرگان، ابو عبید جرجانی به خدمت او پیوست. ابو علی سینا سفرهای بسیاری کرد تا این که در سال 404 ه-ق به ری رفت. بعد از 405 ه-ق به قزوین و سپس به همدان نزد شمس الدوله دیلمی رفت و وزیر شمس الدوله دیلمی شد. پس از مرگ شمس الدوله ، جانشین او سماءالدوله ، ابن سینا را زندانی کرد. اندکی بعد، پس از ان که غرامتی را که سماءالدوله مقرر کرده بودپرداختند، از زندان ازاد شد و به اصفهان نزد علاءالدوله رفت و در انجا مورد احترام قرار گرفت و به تدریس و تألیف پرداخت.سرانجام در سفری که با علاءالدوله به همدان رفت، بر اثر بیماری قولنج در گذشت.
ابو علی سینا با دانشمندان بزرگ دیگری نیز در ارتباط بود. او در خوارزم با ابوریحان بیرونی، ابو سهل مسیحی و ابو نصر عراقی ارتباط داشت. از شاگردان ابو علی سینا می توان به ابو الحسن بهمنیار ، ابن مرزبان، ابن زیله، ابو عبید و معصومی اشاره کرد.
از تیزهوشی ابو علی سینا حکایتها نقل کرده اند،اما او از بیان گفتار زشت و سخنان تند نسبت به فضلای معاصر خود و گاهی قدما ترس و واهمه نداشت. تا جایی که در سؤال و جوابهای علمی با ابوریحان سخنان درشتی بر زبان راند.
در شرق، ابو علی سینا به عنوان فیلسوفی بزرگ و در غرب به عنوان پزشک شهرت دارد. در زمان حیات،بو علی را کافر می خواندند، در حالی که وی اولین کسی است که در اسلام کتب جامع و منظم فلسفه نگاشته است.
او اولین دانشمندی است که در ایران بعد از اسلام درباره تعلیم و تربیت آثاری نوشته است .از آثار فلسفی ابو علی سینا میتوان به دانشنامه علاءی و مبدأ و معاد اشاره کرد و نظریات تربیتی او در 3 کتاب و به زبان عربی و بنام رساله تدابیر المنازل ، فن سوم از کتاب اول قانون و کتاب شفا آمده اند. کتاب قانون او در طب است .
آرامگاه ابو علی سینا در شهر همدان است.
کتاب زندگی نامه مشهورترین دانشمندان و مخترعان
اثری از زهرا رضایی
نشر کتاب درنا
